سیاح‌آنلاین خبر، تحلیل و دیدگاه
مقدمه
با توجه به اینکه دین مبین اسلام آخرین ودر عین حال جامع وکاملترین تمام ادیان سماوی، وهم چنان معلم وپیام آور آن محمد صلی الله علیه وسلم بهترین وآخرین پیامبر بوده ؛ لذا سنت ویا حدیث شریف، طریقه وروش پربار ایشان از لحاظ اینکه دومین دستور فکری وعملی مسلمانان
و یا به عبارت دیگر دومین مصدر شریعت اسلامی و در عین زمان مبین ومفسر مصدر ومنبع اول آن که همانا قرآن کریم است به شمار میرود، در دین مقدس اسلام از اهمیت وجایگاه خاصی برخوردار می باشد.
مقام وجایگاه مخصوص وویژۀ سنت نبوی را در دین مبین اسلام به طور اجمال وبسیار کوتاه میتوان از مقام وجایگاه صاحب آن که محمد صلی الله علیه وسلم است درک نمود که خداوند متعال در آیه ای از آیات قرآن کریم وظیفه ومسوولیت بزرگ پیامبرش را مشخص ساخته، فرموده است: « وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ ﴿ ۱: سورۀ نحل: ۴۴﴾ .”و اين قرآن را به سوى تو فرود آورديم تا براى مردم آنچه را به سوى ايشان نازل شده است توضيح دهى و اميد كه آنان بيانديشند “.
پیامبر صلی الله علیه وسلم به تاسی از این آیت کریمه وآیات مشابه دیگر در جریان بیست وسه سال نبوت ورسالتش تمام احکام کلی موجود در قرآن را به وسیلۀ گفتار وکردارش واضح، ومسایل مبهم آن را روشن، وآیات عام ومطلقش را مخصوص ومقید ساخت.
لذا به طور بسیار فشرده میتوان گفت که فهم قرآن کریم وسپس عمل نمودن به احکام آن بدون در نظر داشت سنت نبوی امریست بس مشکل وغیر ممکن ! واز همین جاست که پیامبر صلی الله علیه وسلم در یکی از توصیه های تاریخی وارزشمند خویش که به مسلمانان نموده بودند، فرمودند: « تَرَكْتُ فِيكُمْ أَمْرَيْنِ لَنْ تَضِلُّوا مَا تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا كِتَابَ اللَّهِ وَسُنَّةَ نَبِيِّه». (۹: ۳۲۱).
یعنی من در میان شما بعد از خودم دو چیز را گذاشته ام که در صورت تمسک وچنگ زدن به آن هرگز گمراه نخواهید شد، یکی آن کتاب الله ودیگرش سنت پیامبرش می باشد.
سنت ویا حدیث پیامبر صلی الله علیه وسلم همان طوریکه بهترین ومصوون ترین وسیله ایست برای فهم ودرک قرآن وعمل نمودن به احکام آن، ونیز همان طوریکه سنت وطریقۀ پاک ومبارک پیامبر صلی الله علیه وسلم یکی از اسباب عمدۀ نجات از ضلالت وگمراهی به شمار میرود، هم چنان یگانه وسیلۀ نجات وبیرون رفت از هرگونه نزاع واختلاف نیز به شمار میرود. چنانچه پیامبر صلی الله علیه وسلم در این مورد تصریح نموده فرمودند: « فإنه من یعش منکم فسیری اختلافا کثیرا، فعلیکم بسنتی وسنة الخلفاء الراشدین، تمسکوا بها وعضوا علیها بالنواجذ، وإیاکم ومحدثات الأمور، فإن کل محدثة بدعة، وکل بدعة ضلالة ». ( ۵ : ۴۳۳).
یعنی از شما کسیکه بعد از من زنده بماند حتما اختلافات ودگرگونی های زیادی را مشاهده خواهد کرد . پس پیروی نمودن از سنت وروش من، ونیز از سنت وروش خلفای راشدین را بر خود لازم قرار داده وبه شدت به آن چنگ بزنید، واز بدعات وامور نو وتازه ایجاد شده پرهیز نمایید ؛ زیرا هر چیز نو وتازه ساخته شده (در دین ) بدعت به شمار رفته، وهر بدعت گمراهی را به دنبال دارد.
با توجه ودقت در آیت واحادیث فوق جایگاه رفیع سنت را در دین مقدس اسلام هرکس میتواند به خوبی درک کند وباور بنده هم اینست که هر مسلمانیکه به رسالت وپیامبری حضرت محمد صلی الله علیه وسلم ایمان داشته واز آن جناب به صفت مقتدا وپیشوای حقیقی اطاعت وپیروی نماید، حتما ازاهمیت وارزش سنتش در دین اسلام نیز آگاهی خوبی خواهد داشت، اما بازهم بنده به مناسبت آغاز چاپ مجدد مجلۀ علمی پوهنحی شرعیات پوهنتون کابل، که تقریبا سی سال قبل رسالت بس بزرگ توضیح وتبیین دین، نشر وتبلیغ احکام ومسایل شرعی را در چوکات متون اساسی شریعت اسلامی که قرآن وسنت است، وهم چنان شروح آن که کتب معتبر معارف اسلامی است به دوش داشت، خواستم مقالۀ مختصری را زیر عنوان (جایگاه رفیع سنت در دین اسلام ) در پرتو آیات قرآنی واحادیث نبوی ضمن دو بخش تحریر نمایم، تا باشد که از این طریق در تبلیغ ونشر سنت سهم گرفته واز طرف دیگر مطالب ونکات چندی را پیرامون موضوع فوق، خدمت خوانندگان وعلاقمندان محترم مجلۀ علمی وتحقیقی شرعیات، قرار دهم.
در آخر این مقدمه از خداوند متعال برای خود وسایر دوستان ودست اندر کاران مجلۀ شرعیات توفیق مزید واجر جزیل را استدعا دارم.
